Emoties zijn een essentieel onderdeel van ons leven. Ze beïnvloeden niet alleen hoe we ons voelen, maar ook hoe we denken, handelen en reageren op de wereld om ons heen. Het leren omgaan met onze emoties – zowel de negatieve als de positieve – kan een enorme impact hebben op ons welzijn. In deze blog ontdek je wat emoties precies zijn, hoe je op een gezonde manier negatieve emoties kunt hanteren, en hoe je meer positieve gevoelens kunt creëren voor een gelukkiger en vervullender leven.

Wat zijn emoties?

Emoties zijn complexe ervaringen die worden gevormd door een samenspel van biologische en psychologische factoren. Hoewel de wetenschap geen eenduidige definitie van emoties heeft, worden ze vaak omschreven als innerlijke ervaringen die ons gedrag sturen en ons in beweging zetten.

Oorsprong van emoties

 

• • Het woord “emotie” komt van het Latijnse “emovere,” wat “in beweging zetten” betekent. Emoties motiveren ons om te handelen, of het nu gaat om het najagen van iets dat ons gelukkig maakt of het vermijden van iets dat angst veroorzaakt.

De vier componenten van emoties

Volgens de psychologie bestaat een emotie uit vier componenten:

 

1. 1. Fysieke component: Lichamelijke reacties zoals verhoogde hartslag of energie.

1. 1. Cognitieve component: Interpretatie van de lichamelijke ervaring; bijvoorbeeld het labelen van een hoge hartslag als “stress.”

1. 1. Subjectieve component: De persoonlijke, subjectieve ervaring van het gevoel.

1. 1. Gedragsexpressie: Hoe de emotie zich uit in gedrag, zoals lachen of huilen.

Hoe emoties worden ervaren: Het circumplex model

Volgens het circumplex model van Lisa Feldman Barrett kunnen emoties worden onderscheiden op basis van:

 

• • Arousal (opwinding): Hoe intens een emotie voelt.

• • Valentie: Of de emotie positief of negatief is.

Omgaan met negatieve emoties

Negatieve emoties zoals angst, verdriet en boosheid zijn niet per definitie slecht. Ze hebben belangrijke functies, zoals ons beschermen of ons helpen om sociaal gewenst gedrag te vertonen.

Waarom negatieve emoties belangrijk zijn

 

• • Beschermingsfunctie: Angst kan ons waarschuwen voor gevaar, terwijl schuldgevoel ons helpt om binnen sociale normen te blijven.

• • Motivatie: Negatieve emoties kunnen ons ook motiveren tot actie, zoals verdriet dat ons aanzet tot reflectie of boosheid die ons daadkrachtig maakt.

Gevolgen van het onderdrukken van negatieve emoties

Negatieve emoties onderdrukken kan op de lange termijn schadelijk zijn. Dit kan leiden tot emotionele opbouw die uiteindelijk naar boven komt, zoals een bal die je onder water probeert te houden en die plotseling naar boven schiet.

Technieken om negatieve emoties te verwerken

 

1. 1. Erkenning en acceptatie

       

      • • Sta jezelf toe om je emoties te voelen zonder oordeel. Zet bijvoorbeeld een timer op vijf minuten en laat de emotie er gewoon zijn.

1. 1. Gebruik van taal en sociale steun

       

      • • Schrijf je gevoelens op zonder ze te filteren. Dit wordt ook wel affect labeling genoemd en helpt bij het verwerken van de emotie en het begrijpen van de oorzaak.
      • • Praat met mensen die naar je luisteren en jouw emoties respecteren zonder te oordelen.

1. 1. Emotie als brandstof voor positieve verandering

       

      • • Negatieve emoties kunnen worden omgezet in motivatie. Gebruik bijvoorbeeld boosheid na ontslag om jezelf te verbeteren in je carrière.

Het ontwikkelen van een gezonde relatie met negatieve emoties

Om goed met negatieve emoties om te gaan, is het belangrijk om deze emoties niet alleen te verwerken, maar ze ook als potentieel nuttig te zien. Wanneer we ons verzetten tegen negatieve emoties, kunnen ze juist destructiever worden.

Meer positieve emoties ervaren

Positieve emoties dragen bij aan ons welzijn, en kunnen ons helpen om veerkrachtiger en gelukkiger te worden. Volgens psycholoog Barbara Fredrickson leiden positieve emoties tot meer openheid en creativiteit.

Soorten positieve emoties volgens Fredrickson:

 

1. 1. Vreugde

1. 1. Dankbaarheid

1. 1. Sereniteit

1. 1. Belangstelling

1. 1. Hoop

1. 1. Trots

1. 1. Geamuseerdheid

1. 1. Inspiratie

1. 1. Bewondering

1. 1. Liefde

Strategieën om meer positieve emoties te ervaren

1. Kies een positieve emotie en focus daarop

 

• • Kies bijvoorbeeld “trots” of “liefde” en besteed enkele weken aan het bewust ervaren van deze emotie.

2. Drie positieve dingen opschrijven

 

• • Schrijf dagelijks drie tot vijf dingen op waar je dankbaar voor bent. Dit helpt om de focus op het positieve in je leven te leggen.

3. Schrijf een dankbaarheidsbrief

 

• • Schrijf een brief aan iemand die veel voor je heeft betekend. Het ervaren van dankbaarheid kan directe positieve emoties oproepen.

4. Vervul je psychologische basisbehoeften

 

• • Autonomie, binding en competentie zijn belangrijke factoren voor emotioneel welzijn. Investeer in activiteiten en relaties die hieraan bijdragen.

Conclusie

Het ontwikkelen van een gezonde relatie met emoties, zowel negatieve als positieve, is cruciaal voor ons welzijn. Het gaat niet om het vermijden van negatieve emoties, maar om het leren verwerken en begrijpen van wat ze ons kunnen leren. Positieve emoties kunnen we bevorderen door dankbaarheid, compassie en zelfreflectie in ons dagelijks leven te integreren. Het is een pad naar meer geluk, veerkracht en levenskwaliteit.

Veelgestelde vragen

 

1. 1. Wat is de beste manier om met negatieve emoties om te gaan? Erken de emotie, voel het zonder oordeel en zoek sociale steun als dat nodig is. Het opschrijven van de emotie, ook wel affect labeling genoemd, ondersteund bij de verwerking van de emotie. 

1. 1. Waarom is het belangrijk om negatieve emoties niet te onderdrukken? Onderdrukken kan leiden tot meer intense emotionele uitbarstingen en kan op de lange termijn schadelijk zijn.

1. 1. Hoe kan ik elke dag meer positieve emoties ervaren? Door dagelijks stil te staan bij dankbaarheid, positiviteit te oefenen en relaties te versterken.

1. 1. Welke positieve emoties zijn het meest waardevol voor geluk? Liefde, dankbaarheid, vreugde en hoop worden gezien als de meest fundamentele emoties voor een gelukkiger leven.

1. 1. Helpt meditatie bij het omgaan met emoties? Ja, meditatie kan helpen bij het beheersen van negatieve emoties en het versterken van positieve emoties door zelfbewustzijn te vergroten.